اقلیم[1]
اقلیم به میانگین آب و هوا در یک منطقه معین در یک دوره زمانی طولانی گفته می شود. توصیف اقلیم شامل اطلاعاتی در مورد مثلا میانگین دما در فصول مختلف، بارندگی و باد می باشد. تغییر اقلیم هر گونه تغییر سیستماتیک در آمار بلندمدت متغیرهای اقلیمی مانند دما، بارندگی، فشار یا باد است که در طی چندین دهه یا بیشتر پایدار باشد. دوره کلاسیک مورد استفاده برای توصیف اقلیم 30 سال است که توسط سازمان جهانی هواشناسی (WMO[2]) تعریف شده است. از سال 1956 WMO توصیه کرده است که هر کشور عضو هر 10 سال یکبار اقلیم 30 ساله خود را دوباره محاسبه کند.
تغییر اقلیم[3]
امروزه تغییر اقلیم از مسائل مهم کره ی زمین می باشد بطوریکه همواره پارامترهای اقلیمی در حال افزایش و برخی از آنها در حال کاهش هستند. افزایش دما در طول زمان یا کاهش بارندگی از جمله مسائلی است که در رابطه با اثرات تغییر اقلیم عنوان می شود. افزایش میزان دمای حداقل، افزایش میزان دمای حداکثر، کاهش دامنه تغییرات شبانه روزی دما، تغییر در الگوی بارش و سیل ، کمتر شدن فراوانی روزهای سرد، تداوم موج های گرمایی، وقوع سیلاب ها و شرایط حدی دیگر از آثار زیانبار تغییر اقلیم است.
تغییرات اقلیمی همچنین بر برف، تگرگ، طوفان، سیل، بارش سنگین، خشکسالی، گرما و سرما در برنامه ریزیها و سیاستگذاریهای بخش کشاورزی و مدیریت آب، محیط زیست، رفاه انسان، سیستم های اجتماعی و اقتصادی و سیستم های سلامت تأثیر زیادی داشته است و موضوع عظیم مورد بررسی در ابعاد ملی، منطقه ای، قاره ای و بین المللی می باشد.
در مورد منشا تغییرات اقلیمی گروه وسیعی از دانشمندان معتقدند که تغییرات اقلیمی حال حاضر نتیجه فعالیتهای انسانی است، زیرا تغییرات اقلیمی بعد از انقلاب صنعتی و به دنبال فعالیت های انسانی نظیر تغییر کاربری اراضی، جنگل زدایی، صنعتی شدن و افزایش تولید گازهای گلخانه ای سرعت و شدت گرفته است.
کنوانسیون تغییر اقلیم سازمان ملل متحد[4] تغییر اقلیم را تغییراتی در اقلیم تعریف میکند که به صورت مستقیم و یا غیر مستقیم به واسطه ی فعالیتهای انسانی ایجاد شد ه اند و سبب گرمایش جهانی، تحلیل یخچالهای کوهستانی در سراسر جهان، افزایش درجه حرارت، افزایش چشمگیر برف و یخ بمعنای بالاتر آمدن سطح آب های زمین و به دنبال آن وقوع تعداد زمین لغزه ها و سقوط سنگ ها افزایش امواج طوفانی و سیلاب های ساحلی، افزایش مناطق خشک با خشکسالی طولانی تر، افزایش رخداد پدیده ی ال نینو،کاهش محصولات کشاورزی در مناطق استوایی، گسترش بیابان ها شده است.
گرمایش جهانی[5]
گرمایش جهانی، در واقع افزایش دمای متوسط می باشد که در حال افزایش و دارای اثرات قابل توجه و پرهزینه ای بر جوامع و سلامت بشر است. مکانیسم گرم شدن کره زمین به دنبال جمع شدن دی اکسید کربن و سایر آلاینده های هوا و گازهای گلخانه ای در جو اتفاق افتاده که سبب جذب نور خورشید و تابش خورشیدی از سطح زمین به خارج شده است. از اثرات گرم شدن کره زمین با سرعت ذوب شدن یخچال ها و یخ های دریایی در قطب شمال دیده میشود .اما بیشترین اثرات افزایش گرمای جهانی شامل:
بیابان زایی-
افزایش ذوب برف و یخ-
افزایش سطح آب دریا-
طوفان قوی و سیکلون ها-
می باشند. اثر دیگر گرمایش جهانی ذوب برف و یخ با سرعت بسیار بیشتر از گذشته است که باعث بالا آمدن سطح آب اقیانوس و دریاها و اثرات ثانویه آن می شود .گرم شدن کره زمین با تأثیرگذاری بر اقیانوسها به دو دلیل باعث این اتفاق شده است اول اینکه درجه حرارت گرمتر باعث میشود که آب های اقیانوس گسترش پیدا کنند )گسترش حرارتی( و با ذوب شدن سریع یخ و یخچال ها باعث افزایش مقدار آب در اقیانوس ها میشود. همچنین گرمایش جهانی باعث افزایش فعالیت سیلیکون ها می شود.
