تغییر اقلیم و پیامدهای آن بر سلامت و بیماریهای گوارشی
این مطالعه به بررسی تأثیرات تغییر اقلیم بر سلامت و بیماریهای دستگاه گوارش می‌پردازد. افزایش دما به میزان حدود ۱ درجه سانتی‌گراد در مقایسه با دوران پیش از صنعتی شدن ، تغییراتی در اقلیم و آب‌وهوای زمین ایجاد کرده که تأثیرات جدی بر سلامت انسان، به‌ویژه سلامت دستگاه گوارش دارد. تغییر اقلیم چالش‌هایی را در تأمین تغذیه کافی و دسترسی به آب تمیز به وجود می‌آورد و با افزایش بارش‌های شدید، سیلاب‌ها و خشکسالی‌ها، خطر ابتلا به عفونت‌های روده‌ای و هپاتیت افزایش می‌یابد. همچنین، تغییر در زیستگاه‌ها می‌تواند توزیع بیماریهای گوارشی مانند وبا را تغییر دهد. تغییر اقلیم منجر به مهاجرت‌های داخلی و بین‌المللی می‌شود و فشار بیشتری بر زیرساخت‌های بهداشتی و تأمین آب پاک ایجاد می‌کند.
هدف این مطالعه معرفی مفاهیم علمی مربوط به گرمایش جهانی و چگونگی سازماندهی جامعه متخصصان گوارش برای مقابله با این چالش‌ها است. شواهد قوی وجود دارد که نشان می‌دهد جهان در حال گرم‌شدن است و این افزایش دما تأثیرات قابل‌توجهی بر سلامت انسان، به‌ویژه سلامت دستگاه گوارش دارد.
گازهای گلخانه‌ای
افزایش دما به دلیل انباشت گازهای گلخانه‌ای (GHG) در جو زمین است که عمدتاً ناشی از فعالیت‌های انسانی است. این گازها به دلیل ساختار شیمیایی خود قادر به جذب انرژی حرارتی از خورشید و نگه‌داشتن آن در جو هستند. دی‌اکسیدکربن (CO₂) و متان از جمله این گازها هستند که به‌شدت بر گرمایش زمین تأثیر می‌گذارند.
تغییرات دما
میانگین دمای سطح زمین حدود ۱ درجه سانتی‌گراد افزایش‌یافته و دو سوم این گرمایش از سال ۱۹۷۵ به وقوع پیوسته است. مدل‌های اقلیم پیش‌بینی می‌کنند که دما ممکن است بین سال‌های ۲۰۳۰ تا ۲۰۵۲ به ۱.۵ درجه سانتی‌گراد افزایش یابد.
تأثیر بر سلامت دستگاه گوارش
تغییر اقلیم می‌تواند تأثیرات جدی بر سلامت دستگاه گوارش داشته باشد، از جمله:
۱. امنیت غذایی: خطر سوءتغذیه و قحطی به دلیل کاهش تولید غذا افزایش پیدا کند.
۲. امنیت آب: افزایش تعداد افرادی که با کمبود آب مواجه هستند.
۳. افزایش عفونت‌ها: افزایش بارش‌های شدید و سیلاب‌ها منجر به افزایش عفونت‌های روده‌ای و هپاتیت می‌شود.
۴. تغییر الگوهای بیماری: تغییر در زیستگاه‌ها می‌تواند توزیع بیماریهای گوارشی را تغییر دهد.
۵. مهاجرت: مهاجرت به شهرها و بین کشورها به دلیل تغییر اقلیم افزایش یابد.
۶. از دست رفتن زیرساخت‌ها: افزایش شدت طوفان‌ها و سیلاب‌ها می‌تواند زیرساخت‌های بهداشتی را تخریب کند.
امنیت آب و غذا
دسترسی به غذا و آب تمیز برای سلامت انسان ضروری است. تغییرات دما بر تولید غذا تأثیر می‌گذارد و در برخی مناطق، مانند مناطق با عرض جغرافیایی بالا، ممکن است تولید غذا افزایش یابد، اما به‌طورکلی، با افزایش دما، تولید غذا کاهش می‌یابد. درعین‌حال، اقیانوس‌ها که بیش از ۷۰ درصد سطح زمین را پوشش می‌دهند، به دلیل جذب گرما و گازهای گلخانه‌ای در حال گرم‌شدن هستند که این امر به افزایش سطح آب دریاها و ازدست‌رفتن منابع غذایی دریایی منجر می‌شود.
بارش‌های شدید و خشکسالی
سیستم‌های آب‌وفاضلاب برای تحمل رویدادهای شدید طراحی شده‌اند و ممکن است در برابر بارش‌های شدید و سیلاب‌ها آسیب‌پذیر باشند. این امر می‌تواند منجر به آلودگی منابع آب و افزایش بیماریهای گوارشی شود. همچنین، خشکسالی‌ها می‌توانند منجر به افزایش عفونت‌ها شوند، زیرا کمبود آب باعث تمرکز پاتوژن‌ها می‌شود.
تغییرات در الگوهای بیماری
افزایش دما می‌تواند توزیع برخی بیماریهای گوارشی را تغییر دهد. به‌عنوان‌مثال، با افزایش دما در دریای بالتیک، شرایط برای ظهور وبا مناسب‌تر می‌شود. همچنین، تغییر اقلیم می‌تواند بر الگوهای بیماری‌هایی مانند شیستوزومیازیس تأثیر بگذارد.
مهاجرت
مهاجرت انسانی به دلایل مختلفی اتفاق می‌افتد، از جمله تغییر اقلیم. پیش‌بینی می‌شود که تا سال ۲۰۵۰، حدود ۲۰۰ میلیون نفر به دلیل تغییر اقلیم مجبور به مهاجرت شوند. این مهاجران معمولاً منابع محدودی دارند و تأمین مراقبت‌های گوارشی و پیشگیری از بیماری برای آن‌ها دشوار خواهد بود.
زیرساخت‌ها و خدمات در بیماری های گوارش
زیرساخت‌ها برای ارائه مراقبت‌های گوارشی ضروری هستند. طوفان‌های شدید می‌توانند زیرساخت‌ها را تخریب کنند و ارائه خدمات بهداشتی را مختل کنند. اگرچه شواهدی مبنی بر ارتباط گرمایش جهانی با افزایش طوفان‌های استوایی وجود ندارد، اما بیشتر مطالعات افزایش وقوع طوفان‌های شدید را گزارش کرده‌اند.
راهکارها
تغییر اقلیم یک تهدید جدی برای سلامت است و انجمن بیماریهای گوارش باید برای مقابله با این چالش‌ها آماده شود. این مطالعه از پزشکان و متخصصان گوارش می‌خواهد که در زمینه‌ی آموزش، حمایت از سیاست‌های پایدار و بهبود زیرساخت‌های بهداشتی فعال‌تر عمل کنند. همچنین، نیاز به همکاری بین جوامعه متخصصان گوارش در کشورهای مختلف وجود دارد تا منابع و تجربیات به اشتراک گذاشته شود.
Reference : Leddin D, Macrae F. Climate Change: Implications for Gastrointestinal Health and Disease. J Clin Gastroenterol. 2020 May/Jun;54(5):393-397. doi: 10.1097/MCG.0000000000001336. PMID: 32235149.
